Vragen over Factoring
Factoring is een financiële dienst waarbij een bedrijf haar openstaande facturen verkoopt aan een gespecialiseerde financiële instelling, meestal aangeduid als een “factoringmaatschappij” of “factor.” In ruil daarvoor ontvangt het bedrijf onmiddellijk een aanzienlijk percentage van het factuurbedrag. De factoringmaatschappij neemt vervolgens de verantwoordelijkheid voor het beheer en de inning van de facturen op zich. Bovendien kan er een optie worden gekozen om het risico van wanbetaling te verzekeren.
Het voornaamste doel van factoring is om bedrijven sneller toegang te geven tot liquide middelen, zonder te hoeven wachten op klantbetalingen. Dit helpt het risico van onbetaalde facturen te beperken. Factoring kan de kasstroom van een bedrijf verbeteren, financiële risico's verminderen en extra kapitaal vrijmaken voor groei en investeringen.
Stap 1: Verkoop van facturen
Uw bedrijf levert goederen of diensten aan een klant en verstuurt facturen met betalingstermijnen van 30 tot 90 dagen. In plaats van te wachten op de betaling, kunt u ervoor kiezen om deze facturen via een cessie over te dragen aan een factoringmaatschappij, zodat u sneller toegang krijgt tot uw geld.
Stap 2: Voorfinanciering
Na de verkoop van uw facturen aan de factoringmaatschappij ontvangt u een koopprijs of een voorschot, doorgaans tussen de 75% en 98% van het factuurbedrag. Vooraf voert de factoringmaatschappij de contractueel afgesproken controles uit. Dit voorschot wordt beschouwd als voorfinanciering en wordt vaak binnen 24 uur overgemaakt naar uw rekening.
Stap 3: Inningsproces
De factoringmaatschappij neemt vervolgens het volledige debiteurenbeheer over en zorgt voor de inning van de facturen zodra deze vervallen. Bij een “without recourse”-contract neemt de factoringmaatschappij het risico van wanbetaling over. Bij een “with recourse”-contract blijft het risico van wanbetaling echter bij uw bedrijf.
Stap 4: Verrekening en vergoeding
Wanneer de factoringmaatschappij de volledige betaling van de klant heeft ontvangen, betaalt zij het resterende bedrag aan uw bedrijf uit. Dit is het factuurbedrag minus het eerder uitgekeerde voorschot en de factoringkosten, die dienen als vergoeding voor de dienstverlening. In het geval van wanbetaling door uw klant treedt bij een "without recourse"-contract de verzekering in werking. Bij een "with recourse"-contract (zonder verzekering) moet u, na een afgesproken periode (meestal 60 of 90 dagen na de vervaldatum), het voorschot terugbetalen.
Verbeterde liquiditeit
Het belangrijkste voordeel van factoring is dat het direct zorgt voor meer liquide middelen. Factormaatschappijen betalen de financiering doorgaans binnen 24 uur uit, waardoor u sneller kunt groeien, investeren of uw leveranciers tijdig kunt betalen. In tegenstelling tot andere financieringsvormen, zoals bankleningen, groeit de bevoorschotting automatisch mee met de groei van uw bedrijf.
Flexibiliteit voor klanten
Factoring biedt de mogelijkheid om uw klanten langere betalingstermijnen te geven. De meeste factoringmaatschappijen aanvaarden betalingsvoorwaarden tot wel 90 dagen na de factuurdatum wat u een sterk commercieel voordeel oplevert.
Kredietbeoordeling
Omdat factoringbedrijven het risico van wanbetaling overnemen, onderzoeken zij de kredietwaardigheid van uw klanten. Dit geeft u de zekerheid dat u samenwerkt met kredietwaardige bedrijven.
Verminderd risico
Factoringmaatschappijen nemen het risico van wanbetaling over binnen de vastgestelde kredietlimieten. Dit betekent dat u beschermd bent tegen zowel definitieve insolventie (faillissement) als vermoedelijke insolventie, waarbij een debiteur 90 dagen na de vervaldatum van de factuur nog niet heeft betaald. Hierdoor heeft u meer financiële zekerheid en loopt u minder risico op oninbare facturen.
Tijdsbesparing
Een groot voordeel van factoring is dat u meer tijd kunt besteden aan ondernemen. Het beheer van debiteuren, incasso's en betalingsachterstanden wordt volledig uit handen genomen. Hierdoor worden veel zorgen weggenomen en blijft uw cashflow soepel verlopen, terwijl u zich kunt concentreren op de kernactiviteiten van uw bedrijf.
Factoring kent verschillende vormen, maar de kern blijft altijd hetzelfde: een factoringmaatschappij neemt uw openstaande facturen over en en u ontvangt onmiddellijk een deel van het factuurbedrag als voorschot.
- American style-factoring: Deze populaire vorm van factoring, vooral bij FinTech-factoringbedrijven en ideaal voor KMO's, biedt financiering tot wel 98% van uw openstaande facturen. U betaalt enkel een percentage van de omzet, doorgaans tussen de 1,8% en 5%, zonder bijkomende rentekosten. Daarnaast behoudt u volledige flexibiliteit in het selecteren van welke facturen of debiteuren u in het factoringprogramma wilt opnemen. Facturen die niet in aanmerking komen voor financiering worden simpelweg niet verkocht, waardoor u geen factoringkosten betaalt op niet-voorgeschoten facturen.
- Traditionele factoring: Traditionele factoring, doorgaans aangeboden door bankgerelateerde factoringmaatschappijen, biedt financiering voor 60% tot 90% van uw openstaande vorderingen. De factoringfee varieert tussen 0,1% en 3% van de omzet, maar de financiering gebeurt via een rekening-courant, waarbij u tevens rente betaalt over het voorgeschoten bedrag. In tegenstelling tot American-style factoring, bent u verplicht om al uw facturen via de factor te laten verlopen, tenzij deze contant worden voldaan. Deze vorm van factoring is met name geschikt voor grote ondernemingen.
Een ander onderscheid heeft betrekking op het al dan niet overnemen van het debiteurenrisico:
- Without recourse factoring: (Zonder Verhaal): In dit geval neemt de factoringmaatschappij het risico van wanbetaling op zich. Voor elke debiteur dient u vooraf een kredietlimiet aan te vragen. Zodra deze limiet is goedgekeurd, worden uw facturen door de factor verzekerd tegen wanbetaling, maar uitsluitend in geval van insolventie van de debiteur en voor maximaal het bedrag van de toegekende kredietlimiet. Betalingsgeschillen zijn echter uitgesloten van deze verzekering.
- With recourse factoring (Met Verhaal): het risico op wanbetaling door de debiteur blijft bij uzelf wat betekent dat u bij wanbetaling de gefinancierde bedragen zult moeten terugbetalen. Concreet betekent dit dat zodra een factuur te lang vervallen is (doorgaans 60 dagen) de financiering op nieuwe facturen zal gebruikt worden voor deze terugbetaling. Om dit deels op te lossen is het doorgaans ook mogelijk dat u de factoringmaatschappij begunstigde laat worden van uw kredietverzekeringscontract. Dan zal de factoringmaatschappij uitsluitend binnen de afgegeven kredietlimieten financieren. Evenwel zal u bij een wanbetaling toch eerst de financiering aan de factor moeten terugbetalen. De factoringmaatschappij wil immers niet wachten op de - veel latere - uitkering van de verzekeraar.
Verder wordt factoring ook vernoemd volgens de wijze waarop uw debiteuren over de factoring worden geïnformeerd:
- Genotifieerde factoring: Bij deze vorm worden uw debiteuren op de hoogte gesteld dat de facturen zijn overgedragen aan de factoringmaatschappij. Dit gebeurt middels een cessietekst op de factuur, waarin wordt vermeld dat betalingen uitsluitend aan de factor moeten worden voldaan. Dit is de juridisch correcte werkwijze.
- Confidential factoring: Bij deze vorm van factoring worden de debiteuren niet geïnformeerd over de overdracht van de facturen. Het debiteurenbeheer blijft dan doorgaans in handen van de factoringklant. Hoewel deze werkwijze juridisch minder waterdicht is—omdat de overdracht pas afdwingbaar is zodra de debiteur officieel is ingelicht—blijft het bankrekeningnummer op de factuur dat van de factoringmaatschappij. Mocht de debiteur echter rechtstreeks aan de leverancier betalen, wordt deze betaling doorgaans als geldig beschouwd. Deze vorm van factoring wordt voornamelijk toegepast door bankfactoren bij grote ondernemingen.
Over factoring wordt veel beweerd. Uit onmacht zijn er ook veel onwaarheden bij. Hieronder enkele stellingen die dan ontkracht of bevestigd worden:
Stelling 1: " Factoring is niet mogelijk als ik maar één of twee klanten heb "
Dit is een van de grootste misverstanden. Traditionele bankgerelateerde factoringmaatschappijen hanteren vaak concentratielimieten, waarbij één klant maximaal 20% van je totale portefeuille mag uitmaken om het risico van wanbetaling te beperken. Dit helpt hen bij betwistingen of niet-betalingen de impact beheersbaar te houden.
Echter, veel American Style-factoringmaatschappijen hanteren deze beperking niet. Zij accepteren zelfs contracten met slechts één enkele debiteur, zolang elke factuur vooraf goedgekeurd wordt door de debiteur. Hierdoor minimaliseren ze het risico op onverwachte betwistingen en kunnen bedrijven met een beperkt aantal klanten toch gebruikmaken van factoring.
Stelling 2: "Bouwondernemingen kunnen geen gebruik maken van factoring."
Dit is een veelvoorkomend misverstand. De uitdaging bij bouwondernemingen ligt in de inhoudingsplicht die van toepassing is wanneer een aannemer een achterstand heeft op RSZ of BTW. In dat geval moet de debiteur betalingen rechtstreeks aan de Belgische overheid doen, wat voor factoringmaatschappijen risicovol is.
Desondanks zijn veel American Style-factoringmaatschappijen bereid om bouwondernemingen te financieren, mits er een goede opvolging is en het financieringspercentage wordt aangepast aan de specifieke risico's van de sector. Hierdoor blijft factoring ook voor bouwbedrijven een haalbare optie.
Stelling 3: "Voorschotfacturen kunnen niet gefactord worden."
Deze stelling is correct. Factoringmaatschappijen financieren alleen facturen voor goederen of diensten die volledig zijn geleverd op het moment van facturatie. Zelfs als een debiteur akkoord gaat met een gedeeltelijke levering, blijft het risico bestaan dat een betwisting ontstaat als de rest van de levering uitblijft. Dit risico is te groot voor factoringmaatschappijen, waardoor voorschotfacturen of tussentijdse facturen niet in aanmerking komen voor factoring
Stelling 4: " Factoring is alleen voor bedrijven in financiële moeilijkheden."
Dit is een achterhaald idee. In België wordt maar liefst 20% van het Bruto Nationaal Product via factoring gefinancierd, wat neerkomt op meer dan 80 miljard euro. Factoring is dus allesbehalve een marginaal verschijnsel. Daarnaast zijn banken steeds terughoudender geworden in het verstrekken van kredieten aan KMO's, waardoor factoring een aantrekkelijker en flexibeler alternatief is voor groeiende bedrijven. De financiering groeit namelijk automatisch mee met de omzet.
Bovendien wordt factoring door de Europese Unie erkend als een essentieel onderdeel van de economie; een verordening uit 2021 bepaalt dat uw klant u niet kan verbieden om met factoring te werken.
Stelling 5: "Factoring is duur."
Het hangt ervan af hoe je het bekijkt. Als je factoring enkel beschouwt als een vorm van krediet, kan het duurder lijken dan andere financieringsopties. Maar factoring biedt veel meer dan alleen financiering: het geeft flexibiliteit, ondersteunt groei, neemt debiteurenbeheer en incasso uit handen, biedt bescherming tegen wanbetaling en voert voorafgaand kredietonderzoek uit op jouw klanten. Deze extra diensten besparen ondernemers veel tijd en zorgen, waardoor factoring een waardevolle investering is. Zeker voor snelgroeiende bedrijven wegen de voordelen vaak ruimschoots op tegen de kosten.
Factoring begon in de jaren '60 en '70 als een aparte financiële dienst. Vanwege de aard en het concurrentiële karakter van deze dienstverlening, raakten banken al snel geïnteresseerd om factoring zelf aan te bieden. Tegen het einde van de 20e eeuw hadden alle grote banken een factormaatschappij overgenomen, waardoor factoring evolueerde tot een bankproduct. Banken hernoemden "factoring" naar "commercial finance" om het meer als een traditioneel bankproduct te laten klinken, hoewel de kern van de dienstverlening hetzelfde bleef.
In de afgelopen 20 jaar zijn deze 'bankfactors' steeds meer geïntegreerd in de bankstructuren. Hierdoor worden potentiële factoringklanten nu vaker beoordeeld op basis van bancaire criteria, wat kan leiden tot strengere voorwaarden en beperkingen.
Tegelijkertijd heeft de opkomst van Fintech-bedrijven een nieuwe generatie factoringmaatschappijen gebracht, die zich opnieuw richten op de activiteiten van de onderneming en de kwaliteit van de debiteuren. In Nederland beheersen deze Fintech-factors al 50% van de markt. In België loopt deze ontwikkeling echter nog wat achter.